Rola modułów

Moduły - obok komponentów, botów i szablonów - są jednym z czterech rodzajów podstawowych składników Joomla!. W specjalnych obszarach strony zwanych pozycjami wyświetlają informacje towarzyszące treści głównej.

Moduł może zawierać właściwie wszystko: czysty tekst, treść generowaną przez kod HTML, kompletną, niezależną aplikację.

Modułami są wszystkie menu, formularz logowania, Sondy, Statystyki, Migawki, wyszukiwarka.

Źródłem treści i usług pełnionych przez moduły mogą być: komponenty, zewnętrzne skrypty, pliki, w tym dołączone do modułu, bazy danych, strony internetowe.

Od komponentów różnią się zakresem możliwości - spełniają tylko dwie funkcje: pobierają dane i prezentują je. Nie posiadają interfejsu umożliwiającego gromadzenie, redagowanie i przechowywanie danych.

Niektóre z modułów są oknami prezentacyjnymi komponentów (stronami frontowymi), np. moduły Banery i Sondy. Zwykle jednak prezentują własną treść lub treści pobrane z innych źródeł.

W skład podstawowej dystrybucji Joomla! wchodzi kilkanaście modułów strony frontowej i modułów strony administracyjnej. Ten zestaw można dowolnie wzbogacać o inne moduły z bogatej palety zarówno darmowych, jak i komercyjnych rozszerzeń.

Moduły witryny i zaplecza

W Joomla! korzystamy z modułów działających na stronie frontowej [Frontend], nazywanych modułami witryny oraz z modułów administratora, nazywanych tu także modułami zaplecza, wykonujących rozmaite zadania na stronach konsoli administracyjnej [Backend].

Zarządzanie modułami

Zarządzanie modułami odbywa się tylko w sekcji administracyjnej, w menedżerze modułów. Prawo zarządzania botami mają tylko administratorzy. Zarządzanie modułami obejmuje

• czynności instalacyjne: instalację i deinstalację,
• tworzenie i usuwanie własnych modułów: nowych i kopii,
• konfigurowanie: określanie ogólnych ustawień i specyficznych parametrów,
• umieszczanie na stronach: pozycjonowanie i przypisywanie do pozycji menu,
• publikowanie: udostępnianie do przeglądania,

Dostęp i uprawnienia administratorów

Uprawnienia do zarządzania modułami mają tylko administratorzy i główny administrator. Operatorzy nie mogą zarządzać modułami.

Menedżery modułów umieszczone są w menu Moduły [Modukles]. Znajdują się tam dwie pozycje:

• Moduły ⇒ Moduły witryny [Modukles ⇒Site Modukles],
• Moduły ⇒ Moduły Administratora [Modules ⇒ Administrator Modules]

Instalowanie i usuwanie modułów

Joomla! ma wbudowany kompletny system zarządzania pakietami instalacyjnymi - Package Management System. PMS pozwala administratorom instalować zarówno komponenty, jak i moduły, boty, szablony, pakiety językowe w kilku prostych krokach.

Dostęp do instalatora modułów umożliwia menu Instalatory ⇒ Moduły [Installers ⇒ Moduless]. Prawo instalowania i usuwania modułów jest jednym z praw do zarządzania, a więc przysługuje wszystkim administratorom.

Właściwości modułów

Każdy moduł charakteryzują cztery grupy właściwości:

• typ modułu [Type],
• szczegóły modułu [Details],
• parametry [Parameters],
• umiejscowienie - przypisanie do stron/pozycji menu [Pages/Items],

Typ modułu wskazuje na przynależność do grupy - rodziny modułów, obsługiwanych przez tę samą aplikację. Do jednego typu należy oryginalny moduł i wszystkie jego kopie. Właściwość ta umożliwia tworzenie nowych modułów różniących się detalami konfiguracyjnymi i parametrami prezentacyjnymi.

Szczegóły modułu: to zestaw ogólnych właściwości identyfikacyjnych i prezentacyjnych modułu. Każdy moduł charakteryzuje ten sam zestaw podstawowych właściwości: numer identyfikacyjny, tytuł, pozycja, kolejność w pozycji, prawa dostępu, stan udostępnienia do publikacji.

Parametry: zestaw specyficznych ustawień konfiguracyjnych, właściwych konkretnemu modułowi lub kopii modułu. Parametry mogą określać m.in. zakres prezentowanych treści i wygląd modułu.

Umiejscowienie: określa strony witryny, na których moduł ma być widoczny. Opublikowany moduł można prezentować na wszystkich albo wybranych stronach witryny. Innymi słowy, moduł może być widoczny lub ukryty. Prezentacja na stronach witryny wymaga przypisania modułu do wybranych pozycji menu. Dopiero po przypisaniu modułu co najmniej do jednej pozycji menu, będzie on widoczny na wszystkich stronach powiązanych z tą pozycją menu.

Tworzenie modułów - dowolnych i kopii

Istnieją dwa sposoby stworzenia nowego modułu:

• za pomocą przycisku Nowy [New] można stworzyć moduł o dowolnej treści lub funkcji,
• za pomocą przycisku Kopiuj [Copy] można stworzyć kopię istniejącego modułu.

Z każdego zainstalowanego modułu administrator może stworzyć dowolną ilość nowych modułów tego samego typu, spełniających tę samą funkcję, ale różniących się detalami konfiguracyjnymi i parametrami prezentacyjnymi - innym zakresem treści, miejscem publikacji, itp.

Przykładem są cztery standardowo instalowane moduły menu: Menu witryny [Mainmenu], Menu użytkownika [Usermenu], Górne menu [Topmenu] i Menu dodatkowe [Othermenu]. Wszystkie obsługuje ten sam skrypt mod_mainmenu.php. Aby stworzyć nowy, kolejny moduł menu, wystarczy skopiować moduł Menu witryny, a następnie przypisać mu odpowiednie menu utworzone w Menedżerze menu.

Wśród składników Joomla! tylko moduły mają tę niezwykłą właściwość!

Każda instalacja nowego modułu inicjuje rodzinę - typ modułu. Moduł - rodzic i wszystkie jego kopie należą do jednej rodziny - stanowią jeden typ modułu. Nazwa typu pochodzi od nazwy skryptu zawierającego kod modułu.

Wybór przycisku Nowy w pasku narzędzi menedżera modułu również tworzy kopię modułu typu Nowydowolny [custom] .

Konfigurowanie modułów

Każdy moduł wymaga skonfigurowania. Konfiguracja modułu obejmuje:

• określenie ogólnych właściwości identyfikacyjnych i prezentacyjnych,
• określenie specyficznych parametrów prezentacyjnych - funkcji, zakresu treści, wyglądu
• przypisanie modułu do stron/pozycji menu - umiejscowienie.

Konfigurowanie modułu umożliwia edytor modułu. Edytor modułu można uruchomić w oknie menedżera modułów w dwojaki sposób:

• kliknąć nazwę modułu w wykazie modułów - nazwa modułu jest łączem do jego edytora
• zaznaczyć pole wyboru przy nazwie modułu i kliknąć przycisk Edytuj [Edit] w pasku narzędzi menedżera.

Udostępnianie modułów

Treść modułów witryny może być udostępniania w dwojaki sposób:

• w specjalnych określonych w szablonie obszarach strony - pozycjach modułów,
• w artykułach i materiałach statycznych.

Treść modułów zaplecza może być udostępniana:

• w pozycjach modułów
• za pomocą specjalnej funkcji szablonu mosLoadAdminModules(position, representation). Za pomocą tej funkcji w panelu administracyjnym umieszczone zostały moduły: Menu Administratora [FullMenu], Pasek narzędzi [Toolbar] i Ścieżka powrotu [Pathway].

Udostępnianie w pozycjach modułów

Pozycja modułów w szablonie to miejsce zarezerwowane na publikację modułów.

Moduły przypisane do pozycji są widoczne na wyznaczonych stronach pod warunkiem, że zostaną opublikowane.

Pozycja modułów jest ukrywana, jeśli nie zostały w niej opublikowane moduły albo opublikowane moduły nie zostały przypisane do żadnej pozycji menu.

W jednej pozycji modułów można umieścić dowolną ilość modułów i ustalić kolejność ich wyświetlania.

Aby udostępnić moduł w pozycji modułów:

• przypisz moduł do wybranej pozycji,
• przypisania do wybranych stron-pozycji.
• opublikuj moduł.

Udostępnianie modułów w artykułach

Udostępnianie modułów wewnątrz artykułów i materiałów statycznych odbywa się za pomocą specjalnego bota Wpinacz modułów [LoadModulesPosition].

Aby udostępnić moduł w artykule lub materiale statycznym:

• przypisz moduł do wybranej pozycji,
• opublikuj moduł,
• w artykule lub materiale statycznym, w miejscu, w którym chcesz opublikować moduł, wpisz {mosloadposition pozycja_modułów{

W artykule zostaną opublikowane wszystkie moduły przypisane do wskazanej pozycji

Zapoznaj się z artykułami:

• Moduły: Menedżer.
• Instalator
• Instalator: Moduły
• Ręczna instalacja modułu

Moduły witryny

Poniżej znajduje się lista modułów witryny dołączonych do standardowej dystrybucji Joomla. W nawiasach kwadratowych podano oryginalne angielskie nazwy modułów:

• Archiwum [Archive]: wyświetla uporządkowany wg miesięcy wykaz odnośników do artykułów w Archiwum.
• Banery [Banners]: wyświetla reklamy opublikowane w komponencie Banery.
• Użytkownika - dowolny lub RSS [Custom & RSS Feeds]: umożliwia stworzenie własnego modułu - czytnika RSS lub innego,
• Gościmy [Who’s Online]: wyświetla ilość anonimowych gości i zalogowanych użytkowników.
• Kolporter RSS [Syndicate]: wyświetla graficzne odnośniki do generatorów kanału informacyjnego RSS.
• Logowanie [Login Form]: umożliwia logowanie się, rejestrację w witrynie oraz wysłanie prośby o nowe hasło
• Menu witryny [Main Menu]: wyświetla różne menu - główne, lokalne, użytkownika, itp.
• Migawki [Newsflash]: wyświetla skrót (wprowadzenie, wstęp) losowo wybranego artykułu.
• Nowości [Latest News]: wyświetla odnośniki do opublikowanych ostatnio artykułów.
• Obraz losowy [Random Image]: wyświetla obraz wybrany spośród umieszczonych w specjalnym katalogu.
• Popularne [Most Read]: wyświetla odnośniki do artykułów najczęściej przeglądanych
• Sekcje [Sections]: wyświetla odnośniki do blogów prezentujących zawartość sekcji artykułów.
• Sondy [Polls]: wyświetla ankiety opublikowane w komponencie Sondy.
• Statystyki [Statistics]: wyświetla zestaw informacji o witrynie i jej serwerze.
• Szukaj [Search]: wyświetla okienko wyszukiwarki, umożliwia przeszukanie witryny.
• Tematy pokrewne [Related Items]: wyświetla łącza do artykułów powiązanych tematycznie z przeglądanym.
• Zmień szatę [Template Chooser]: umożliwia użytkownikom zmianę szablonu witryny.
• Wraper [Wrapper]: wyświetla inną witrynę lub niezależną aplikację.

Moduły zaplecza (administratora)

Poniżej znajduje się lista modułów zaplecza dołączonych do standardowej dystrybucji Joomla. W nawiasach kwadratowych podano oryginalne angielskie nazwy modułów:

• Ikony skrótów [QuickIcon]: wyświetla przyciski szybkiego dostępu do najważniejszych opcji.
• Komponenty [Components]: wyświetla odnośniki do stron związanych z zarządzaniem komponentami.
• Menu administratora [FullMenu]: wyświetla menu w panelu administracyjnym,
• Nowe [Latest]: wyświetla odnośniki do opublikowanych ostatnio artykułów.
• Popularne [Popular]: wyświetla odnośniki do artykułów najczęściej przeglądanych.
• Ścieżka powrotu [Pathway]: wyświetla adres bieżącej strony.
• Statystyki menu [Stats]: wyświetla prostą statystykę wykaz menu strony frontowej.
• Pasek narzędzi [Toolbar]: wyświetla zestaw przycisków uruchamiających typowe czynności administracyjne
• Skrytka pocztowa [MosMsg]: wyświetla skrót do skrzynki pocztowej administratorów
• Wiadomości [Unread]: sygnalizuje ilość nieprzeczytanych wiadomości w poczcie administratorów.
• W Sieci [Online]: wyświetla ilość aktualnie odwiedzających witrynę gości
• Zalogowani [Logged]: wyświetla wykaz zalogowanych użytkowników, umożliwia ich wylogowanie.

Uwagi, źródła

Jeżeli masz sugestie odnośnie treści lub chcesz zgłosić poprawki do tego rozdziału, skomentuj go albo umieść wiadomość na forum: Dokumentacja - Propozycje, zmiany, poprawki

Dziękujemy!

Stefan Wajda, Zespół Dokumentacji PCJ

Na podstawie: help.joomla.org - Chapter 15: Managing Modules